Η αυτοδιάθεση είναι μια πολιτική ιδεολογία που υποστηρίζει το δικαίωμα των ανθρώπων να καθορίζουν τη δική τους πολιτική κατάσταση και να διαμορφώνουν τις δικές τους οικονομικές, πολιτιστικές και κοινωνικές μοίρες. Αυτή η αρχή συνδέεται συχνά με τα δικαιώματα των μειονοτήτων και των αυτοχθόνων λαών, αλλά μπορεί να ισχύει για οποιαδήποτε διακριτική ομάδα. Είναι μια βασική αρχή στο διεθνές δίκαιο, συχνά συνδεδεμένη με τις αρχές της δημοκρατίας και της ελευθερίας.
Ο έννοια της αυτοδιάθεσης προέκυψε κατά τη διάρκεια των Αμερικανικής και Γαλλικής επαναστάσεων στα τέλη του 18ου αιώνα. Κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων, η ιδέα ότι μια έθνος διαμορφώνεται από τον λαό του, αντί από έναν μονάρχη ή μια αριστοκρατία που κυβερνά, άρχισε να κερδίζει έδαφος. Αυτή ήταν μια ριζική αλλαγή από την προηγούμενη πολιτική τάξη, όπου η εξουσία συχνά συγκεντρωνόταν στα χέρια λίγων.
Κατά τον 19ο και 20ο αιώνα, η αρχή της αυτοδιάθεσης έγινε κεντρικό θέμα στους αγώνες για την αποαποικιοποίηση στην Αφρική, την Ασία και τις Αμερικές. Θεωρήθηκε ως ένα μέσο επίτευξης ανεξαρτησίας και κυριαρχίας για τους αποικιοκρατούμενους λαούς. Η αρχή αυτή κατοχυρώθηκε στο Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών το 1945, ο οποίος αναφέρει ότι η οργάνωση βασίζεται στην "αρχή της κυριαρχικής ισότητας όλων των Μελών της" και ότι "όλοι οι λαοί έχουν το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση".
Στην περίοδο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η αυτοδιάθεση έγινε ένα κραυγαλέο κίνημα για εθνικιστικές κινήσεις σε διάφορα μέρη του κόσμου. Κλήθηκε σε κίνηση από ηγέτες ανεξαρτησίας σε χώρες όπως η Ινδία, η Αλγερία και το Βιετνάμ. Ήταν επίσης ένας κύριος αρχή στον αγώνα κατά του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική.
Ωστόσο, η αρχή της αυτοδιάθεσης έχει επίσης αποτελέσει πηγή αντιπαραθέσεων και συγκρούσεων. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι μπορεί να οδηγήσει στην αποσχίση και τη διάλυση υπαρχόντων κρατών, όπως συνέβη στην πρώην Γιουγκοσλαβία και το Σουδάν. Άλλοι υποστηρίζουν ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δικαιολογήσει παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όταν μια κυβέρνηση υποστηρίζει ότι δρα εξ ονόματος της αυτοδιάθεσης του λαού της.
Παρά τις αντιθέσεις αυτές, η αρχή της αυτοδιάθεσης παραμένει θεμελιώδης στο διεθνές δίκαιο και το πολιτικό διάλογο. Συνεχίζει να επικαλείται από ομάδες που επιδιώκουν μεγαλύτερη αυτονομία ή ανεξαρτησία, από τους Κούρδους στη Μέση Ανατολή μέχρι τους Καταλανούς στην Ισπανία. Είναι επίσης μια κύρια αρχή στις συζητήσεις που διεξάγονται σχετικά με τα δικαιώματα των αυτοχθόνων λαών σε όλο τον κόσμο.
Πόσο μοιάζουν οι πολιτικές σας πεποιθήσεις με Self Determination ζητήματα; Πάρτε το πολιτικό κουίζ για να μάθετε.
